“Cơn Sốt” Restaking Lan Từ Ethereum Sang Solana: Cơ Hội Hay Rủi Ro cho Nhà Đầu Tư?
Làn sóng restaking đang lan rộng từ Ethereum sang Solana, mở ra cơ hội sinh lời nhưng cũng đi kèm nhiều rủi ro cho các nhà đầu tư.
Làn sóng restaking đang lan rộng từ Ethereum sang Solana
Restaking là gì?
Restaking là một dịch vụ cho phép người dùng stake (đặt cược) tài sản tiền điện tử của họ vào một nhóm validator (người xác thực) để bảo mật mạng lưới blockchain. Khác với staking truyền thống, restaking cho phép người dùng nhận lợi nhuận từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm staking rewards, phí giao dịch và lợi nhuận từ các dịch vụ DeFi được tích hợp trong nền tảng restaking.
Restaking Trên Ethereum Và Solana: Điểm Giống Và Khác Nhau
Công ty khởi nghiệp EigenLayer đã tiên phong áp dụng restaking trên Ethereum với dự án EigenLayer Staking. Công ty đã chứng minh tiềm năng của restaking bằng cách huy động được 15 tỷ USD vốn bằng ETH trong chưa đầy một năm và trở thành một trong những start-up nổi bật nhất trong lĩnh vực blockchain.
Sự trỗi dậy của EigenLayer trên Ethereum đã thu hút sự chú ý của cộng đồng blockchain, và giờ đây Solana cũng đang “rục rịch” tham gia vào lĩnh vực này với sự xuất hiện của nhiều dự án tiềm năng.
Restaking Trên Ethereum Và Solana
CEO của Jito Labs, Lucas Bruder, đã so sánh tình hình restaking trên Solana hiện tại như “cơn sốt đào vàng”, cho thấy sự sôi động và tiềm năng của lĩnh vực này. Tuy nhiên, hiện tại, Solana chưa có một “ông lớn” thống trị mảng restaking như EigenLayer trên Ethereum.
Restaking trên Solana có một số điểm tương đồng với restaking trên Ethereum, nhưng cũng có một số điểm khác biệt.
Điểm tương đồng:
- Cả Solana và Ethereum đều là các blockchain Proof-of-Stake, nghĩa là mạng lưới của họ được bảo mật bởi một cộng đồng phi tập trung gồm các validator.
- Đều cho phép người dùng stake tài sản để bảo mật mạng lưới và nhận lợi nhuận.
- Đều có thể tận dụng restaking để bảo mật các giao thức DeFi.
Điểm khác biệt:
- Mức độ phân mảnh: Ethereum là một blockchain có tính năng theo mô hình modular, đòi hỏi nhiều giải pháp layer-2 để mở rộng quy mô mạng lưới. Restaking trên Ethereum có thể đóng vai trò quan trọng trong việc bảo mật các layer-2 này. Solana, mặt khác, được thiết kế như một blockchain tích hợp có thể xử lý nhiều loại giao dịch khác nhau mà không cần đến layer-2. Do đó, nhu cầu về restaking trên Solana có thể ít cấp thiết hơn so với Ethereum.
- Độ “chín” của thị trường: Thị trường restaking trên Ethereum đã phát triển hơn so với Solana (nhiều dự án hơn, các dự án hoạt động lâu hơn). Tuy nhiên, thị trường restaking trên Solana đang phát triển nhanh chóng với sự tham gia của nhiều dự án mới.
Một Số Dự Án Restaking Nổi Bật Trên Solana
Jito
Mặc dù nắm giữ vị trí thống trị trên Solana với hơn 73% stake-weight và danh tiếng đáng tin cậy, Jito vẫn chưa công bố rõ ràng kế hoạch cho restaking. CEO Bruder thừa nhận Jito đang cân nhắc rất nhiều, nhưng chưa có thông báo chính thức nào. Tuy nhiên, sự am hiểu hệ sinh thái Solana và vai trò phân phối token JTO là bước đệm thuận lợi để Jito trở thành nhà tiên phong trong lĩnh vực restaking trên Solana.
Theo báo cáo, tầm nhìn của họ bao gồm việc tích hợp tài sản SPL, cho thấy một cách tiếp cận rộng rãi hơn so với việc chỉ restaking SOL. Các nhà đầu tư có vẻ rất lạc quan, cho rằng sự hiểu biết sâu sắc của Jito về Solana và niềm tin của cộng đồng là những lợi thế quan trọng.
Jito vẫn chưa công bố rõ ràng kế hoạch cho restaking
Cambrian
Với đội ngũ 7 người do Gennady Evstratov lãnh đạo, Cambrian đang hoàn thiện huy động vốn 2,5 triệu USD với định giá khoảng 25 triệu USD. Giống như EigenLayer trên Ethereum, Cambrian tham vọng trở thành lớp bảo mật cho Solana, sử dụng restaking để hỗ trợ các ứng dụng trung gian không hoạt động trên chuỗi chính.
Kế hoạch của Cambrian bao gồm tính toán ngoài chuỗi và xử lý zero-knowledge proof. Evstratov khẳng định Cambrian không chỉ sao chép EigenLayer, mà còn cung cấp thêm lớp tính toán phục vụ nhiều dịch vụ khác nhau trong hệ sinh thái Solana. Dự án dự kiến mở mạng thử nghiệm trong vài tuần tới và đang theo dõi sát đối thủ Solayer Labs, đảm bảo dẫn đầu về mặt công nghệ.
Cambrian trong hệ sinh thái Solana
Solayer Labs
Solayer Labs, một start-up mới thành lập tại Delaware, đang hướng đến huy động 10 triệu USD với định giá 80 triệu USD. Dự án được Polychain Capital dẫn đầu với khoản đầu tư 4 triệu USD. Đáng chú ý, có sự tham gia của Anatoly Yakovenko, đồng sáng lập Solana.
Solayer Labs đặt mục tiêu giải quyết vấn đề mở rộng quy mô cho Solana bằng cách xây dựng một mạng lưới các app-chain được bảo mật bởi Solana. Mạng lưới này sẽ cho phép người dùng tùy chỉnh môi trường hoạt động, đáp ứng nhu cầu về tốc độ giao dịch cao hơn, phí thấp hơn và khả năng mở rộng cho các nhà phát triển ứng dụng.
Solayer Labs cũng đang lên kế hoạch triển khai Shared Validator Network với các Dịch Vụ Xác Thực Chủ Động – AVS để tăng cường bảo mật cho Solana. Một số AVS ban đầu mà Solayer Labs hướng đến bao gồm các chiến lược MEV (Maximum Extractable Value)), tính toán phân tán và mạng lưới oracle.
Picasso
Picasso bắt đầu xây dựng cơ chế restaking từ 6 tháng trước và hiện đang là dự án restaking duy nhất hoạt động trên Solana. Giám đốc Điều hành Henry Love tuyên bố Picasso “có lẽ đã đi trước Cambrian và Solayer Labs ít nhất 12 đến 18 tháng”.
Khác với các đối thủ, Picasso không xây dựng nền tảng restaking tổng quát mà tập trung bảo mật cho công nghệ cốt lõi của mình – một cầu nối Solana với hệ sinh thái blockchain Cosmos (ATOM).
Sau khi EigenLayer từ chối mở rộng hệ thống sang Solana, Picasso đã tự xây dựng trung tâm restaking và dịch vụ AVS riêng. Tính đến thời điểm hiện tại, người dùng đã restaking 8 triệu USD SOL và một số token staking dạng thanh khoản trên Picasso.
Picasso “có lẽ đã đi trước Cambrian và Solayer Labs ít nhất 12 đến 18 tháng”
Tiềm Năng Của Restaking Đối Với Solana
Theo CoinGecko, tổng giá trị tài sản được stake (total staked value) trên các nền tảng restaking Solana đã tăng từ 100 triệu USD vào tháng 1 năm 2024 lên 1 tỷ USD vào tháng 5 năm 2024. Tuy nhiên bên cạnh những cơ hội, restaking cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Cơ hội
- Lợi nhuận cao hơn: Restaking có thể mang lại lợi nhuận cao hơn so với staking truyền thống do người dùng nhận lợi nhuận từ nhiều nguồn khác nhau.
- Tính thanh khoản cao: Một số nền tảng restaking cung cấp các token có thể giao dịch trên các sàn giao dịch phi tập trung, cho phép người dùng dễ dàng truy cập vốn của họ.
- Bảo mật mạng lưới: Việc tham gia restaking giúp bảo mật mạng lưới blockchain và góp phần vào sự phát triển của hệ sinh thái.
Rủi ro
- Rủi ro tái thế chấp: xảy ra khi một tài sản được sử dụng làm tài sản thế chấp cho nhiều khoản vay khác nhau, dẫn đến thiếu hụt tài sản thế chấp nếu thị trường biến động mạnh và giá trị của tài sản giảm xuống. Nếu các nền tảng restaking tham gia vào tái thế chấp sẽ gia tăng rủi ro cho người dùng.
- Rủi ro tập trung: xảy ra khi quyền lực hoặc tài sản được tập trung quá nhiều vào một tổ chức hoặc cá nhân. Điều này có thể dẫn đến lạm dụng quyền lực và thiếu minh bạch. Một vài nền tảng restaking có thể trở nên quá lớn và nắm giữ quá nhiều quyền lực trong hệ sinh thái Solana.
KẾT LUẬN
Restaking là một công nghệ mới có tiềm năng mang lại lợi nhuận cao cho người dùng Solana. Tuy nhiên, trước khi tham gia restaking, người dùng cần cân nhắc kỹ lưỡng các rủi ro liên quan, lựa chọn nền tảng restaking uy tín và thực hiện các chiến lược quản lý rủi ro hiệu quả.