Blockchain Layer 1 (lớp 1) là giải pháp đáng lưu ý trong bối cảnh lĩnh vực blockchain đang bùng nổ với tốc độ chóng mặt, đi kèm với sự ra đời của vô số giải pháp và ứng dụng sáng tạo trên đa dạng nền tảng. Nhiều mạng lưới trong số đó đang đối mặt với thách thức lớn về khả năng mở rộng, yếu tố then chốt ảnh hưởng đến hiệu suất và tiềm năng phát triển của hệ sinh thái blockchain.
Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn kiến thức chuyên sâu về token Layer 1, bao gồm khái niệm, tầm quan trọng, giải pháp triển khai và hướng dẫn mua token trên sàn 4E.
3 vấn đề của mọi blockchain
Vitalik Buterin – nhà sáng lập Ethereum – đã giới thiệu “ba vấn đề nan giải nhất khi mở rộng blockchain“, đề cập đến ba thuộc tính cốt lõi mà bất kỳ nền tảng blockchain nào cũng cần hướng đến:
- Bảo mật: Khả năng chống lại các hành vi tấn công mạng, bảo vệ dữ liệu và tài sản của người dùng.
- Khả năng mở rộng: Năng lực xử lý lượng giao dịch lớn một cách hiệu quả, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người dùng.
- Phi tập trung: Quyền kiểm soát và vận hành mạng lưới được phân bổ đều đặn giữa các thành viên tham gia, tránh sự tập trung quyền lực vào một số cá nhân hoặc tổ chức.
![Có 3 vấn đề mọi blockchain cần hướng đến](https://www.giabtc.com/wp-content/uploads/replace/f21644d001dce574ac70ff7efa6b92d4.png)
Tuy nhiên, bất kỳ công nghệ blockchain nào cũng chỉ có thể tối ưu được hai trong ba thuộc tính, không bao giờ đạt được cả ba cùng lúc. Do đó, các nền tảng blockchain hiện tại buộc phải đánh đổi một trong ba yếu tố này. Bitcoin là ví dụ điển hình. Mặc dù mạng lưới Bitcoin đảm bảo tính bảo mật và phi tập trung cao, nhưng khả năng mở rộng của nó lại bị hạn chế, dẫn đến tốc độ giao dịch chậm và chi phí cao.
Khái niệm và vai trò của Blockchain Layer 1
Blockchain Layer 1, hay còn gọi là blockchain nền tảng, là tập hợp các giải pháp nhằm cải thiện giao thức cơ sở, giúp hệ thống tổng thể có khả năng mở rộng cao hơn.
![Blockchain Layer 1 là gì và có vai trò như thế nào?](https://www.giabtc.com/wp-content/uploads/replace/31cd63e038709ab73e56e7ede8836ed0.png)
Blockchain truyền thống như Bitcoin và Ethereum thường gặp phải vấn đề về khả năng mở rộng, dẫn đến tốc độ giao dịch chậm và chi phí cao. Giải pháp Layer 1 ra đời nhằm cải thiện vấn đề này bằng cách:
- Hỗ trợ dApp: Cung cấp nền tảng an toàn và phi tập trung cho các dApp hoạt động và phát triển.
- Giữ gìn tính bảo mật: Áp dụng các cơ chế đồng thuận tiên tiến để bảo vệ mạng lưới khỏi các hành vi tấn công.
- Đảm bảo tính phi tập trung: Phân tán quyền kiểm soát và vận hành mạng lưới giữa các thành viên tham gia.
Token Blockchain Layer 1 thu hút các nhà đầu tư do sở hữu hệ sinh thái tiềm năng phát triển to lớn với sự ra đời của nhiều dApp và dự án sáng tạo. Giá trị token Layer 1 có thể tăng lên theo sự phát triển của hệ sinh thái và nhu cầu sử dụng. Đây cũng là thị trường tiềm ẩn nhiều cơ hội hấp dẫn.
Các phương pháp triển khai Blockchain Layer 1
Hai phương pháp chính được sử dụng để triển khai giải pháp Blockchain Layer 1 bao gồm: Giao thức đồng thuận (PoW, PoS) và Sharding.
- Proof-of-Work (PoW):
- Cách thức hoạt động: Sử dụng sức mạnh tính toán để giải mã thuật toán phức tạp, người chiến thắng sẽ được xác nhận khối giao dịch và nhận phần thưởng.
- Ưu điểm: Bảo mật cao, phi tập trung tốt.
- Nhược điểm: Tốn nhiều năng lượng, tốc độ xử lý chậm.
- Ví dụ: Bitcoin, Ethereum.
- Proof-of-Stake (PoS):
![Proof-of-Stake (PoS) là một trong những cách triển khai phổ biến của Blockchain](https://www.giabtc.com/wp-content/uploads/replace/250499f96db7a8bdf324424e059f2668.png)
- Cách thức hoạt động: Người dùng stake (đặt cọc) token để tham gia xác thực giao dịch, tỷ lệ phần thưởng phụ thuộc vào số lượng token stake.
- Ưu điểm: Tiết kiệm năng lượng, tốc độ xử lý nhanh hơn PoW.
- Nhược điểm: Có thể gặp rủi ro tập trung nếu một số lượng lớn token được stake bởi một số ít người.
- Ví dụ: Cardano, Solana.
- Sharding:
- Cách thức hoạt động: Chia nhỏ blockchain thành nhiều chuỗi con song song, mỗi chuỗi xử lý một phần giao dịch, giúp tăng tốc độ xử lý và dung lượng mạng lưới.
- Ưu điểm: Khả năng mở rộng cao, tốc độ xử lý nhanh.
- Nhược điểm: Có thể ảnh hưởng đến tính bảo mật và phi tập trung nếu không được triển khai đúng cách.
- Ví dụ: Polkadot, Cosmos.